Maciej Wojewoda

Maciej Wojewoda jest pomysłodawcą, założycielem i dyrektorem Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą. Swoją funkcję pełnił nieprzerwanie od 1977 do końca marca 2015 roku, gdy przeszedł na zasłużoną emeryturę. 

Pozyskiwał i kompletował archiwalia dotyczące historii i tradycji ziemi sochaczewskiej oraz dokumenty i eksponaty z okresu II wojny światowej. Samodzielnie prowadził badania i penetracje pola bitwy. Przekazał ponad 800 eksponatów do zbiorów muzeum. Tak wielka liczba znalezisk była możliwa dzięki licznym kontaktom dyrektora z ludnością okolicznych miejscowości. Sochaczewskie muzeum posiada w swoich zbiorach największą w Polsce liczbę unikatowych eksponatów związanych z Bitwą nad Bzurą. 

Działania dyrektora przyczyniały się do podniesienia rangi muzeum i jego działalności, za którą placówka ta została w 2004 r. uhonorowana Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, nadanym przez Radę Ochrony Walk i Męczeństwa. W 2006 roku wyróżniono placówkę Medalem „Pro Memoria”, a w 2010 r. Medalem „Pro Masovia”. We wcześniejszych latach przyznano muzeum Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci (1983 r.), a w 1978 r. odznaczono medalem za „Zasługi dla Województwa Skierniewickiego”. M. Wojewoda dwukrotnie był powoływany przez Wojewodę Mazowieckiego na członka Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci i Męczeństwa.

Muzeum w swoich podwojach gościło wiele znakomitych postaci sceny politycznej m.in. trzykrotnie Prezydenta RP na Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego, doradcę prezydenta USA prof. Zbigniewa Brzezińskiego, a także uczestników Bitwy nad Bzurą, w tym ks. gen. Witolda Kiedrowskiego – prezesa Polskich Kombatantów we Francji. Muzeum było organizatorem rekonstrukcji obrony Sochaczewa z 1939 r., doprowadziło też do przebudowy Pomnika Poległych na największym polskim cmentarzu z okresu wojny 1939 r., w Sochaczewie – Trojanowie.

Maciej Wojewoda wielokrotnie sprawował funkcję konsultanta w programach historycznych w radiu i telewizji. Dzięki jego badaniom udokumentowano nieznane epizody z obrony Sochaczewa we wrześniu 1939 r., co pozwoliło wydać publikację „Sochaczew we wrześniu 1939 r.” Utworzył bibliotekę naukową, z której korzystają absolwenci szkół maturalnych, licencjackich, magisterskich i doktoranckich z terenu całego kraju. 

Maciej Wojewoda jest współautorem informatorów „Żołnierze AK Cichociemni na Ziemi Sochaczewskiej”, „Muzeum Ziemi wydarte”, „Trakt Pamięci Bohaterów Bitwy nad Bzurą 1939 – obrona Sochaczewa”, „Trakt Pamięci Bohaterów Bitwy nad Bzurą 1939 r. – Gmina Młodzieszyn”. Wielokrotnie na łamach prasy regionalnej, krajowej i zagranicznej publikował materiały historyczne, brał udział w audycjach telewizyjnych i radiowych. 

Utworzył „Archiwum Pamięci o Bitwie nad Bzurą”, które ewidencjonuje poległych i zmarłych z ran żołnierzy września, wojny i okupacji. Dokumentacja ta przyczyniła się do ustalenia śmierci wielu zaginionych żołnierzy, poszukiwanych przez rodziny z terenu województwa mazowieckiego, Polski i przez Polski Czerwony Krzyż.

Maciej Wojewoda otrzymał następujące ordery i odznaczenia:

- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, 1999 r. - na wniosek żołnierzy września,

- Złoty Krzyż Zasługi, 1988 r.,

- Srebrny Krzyż Zasług, 1983 r.,

- Srebrny Krzyż Zasługi dla ZHP, 1999 r.,

- Złoty Medal za Zasługi dla Obronności, 1975 r.,

- Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, 1986 r.,

- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, 2023 r. 

- Zasłużony dla Archiwistyki, 1970 r.,

- Zasłużony Działacz Kultury, 1975r. i 2002 r.,

- List Gratulacyjny Ministra Kultury i Sztuki, 1984 r.,

- Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, 1980 r.,

- Odznaka Honorowa Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, 1979 r.,

- Odznaka Honorowa PCK III stopnia, 2003 r.

- Medal „Pro Memoria” , 2006 r. i 2007 r.

- Odznaka Honorowa i Medal Pamiątkowy „Kustosza Tradycji Chwały i Sławy Oręża  Polskiego”, 2009 r. 

Tytuł Honorowego Obywatela Miasta przyznano uchwałą Rady Miejskiej na sesji w dniu 28 maja 2013 roku.