Odsłonięcie tablicy w grudniu
W grudniu minie 95 lat od chwili uruchomienia produkcji w Chodakowski Zakładach Włókien Chemicznych Chemitex, zakładzie, który trwale zmienił ziemię sochaczewską, wpłynął na jej rozwój, w szczytowym okresie zatrudniał kilka tysięcy osób. Za kilka tygodni rocznicę uczcimy odsłonięciem tablicy poświęconej budowniczym i pracownikom tego przedsiębiorstwa umieszczonej na pomniku znajdującym się w pobliżu wejścia na teren stadionu Bzury.
Przypomnijmy, że pomnikiem zainteresował się wojewoda mazowiecki. W sprawie znajdującej się na nim od siedmiu dekad inskrypcji wszczął postępowanie i wystąpił do IPN o opinię, czy jej treść nie wchodzi w kolizję z zapisami ustawy o propagowaniu komunizmu. Instytut ustalił, że koliduje z ustawą, więc wojewoda nakazał władzom miasta usunięcie tablicy z przestrzeni publicznej. Burmistrz musi wykonać jego polecenie, ale przy tej okazji zaproponował, by pomnik wraz z otoczeniem odnowić, a w miejscu zdjętej tablicy umieścić nową, przypominającą o roli, jaką Chemitex odegrał w społecznym i gospodarczym życiu miasta.
Chodaków dzięki fabryce zmienił się z małej wsi w osadę fabryczną, a potem w liczące kilka tysięcy mieszkańców miasto. Zakład dawał pracę, zapewniał mieszkania, opiekę medyczną, żłobek, przedszkole, kolonie, wczasy, utrzymywał dom kultury, klub sportowy. Wiele rodzin całe życie zawodowe związało z Chemitexem.
O ustalenie, którego dnia ruszyła produkcja, ratusz poprosił kronikarza historii Chodakowa Waldemara Bronicza. Niestety dostępne źródła nie wskazują precyzyjnej daty. Pewne jest jedno, że 10 grudnia 1928 roku odbyło się próbne uruchomienie kotłów, a zatem można założyć (bo musiały pracować kotły elektrociepłowni), że pierwsze włókna sztuczne zjechały z taśmy produkcyjnej między 10 a 15 grudnia 1928 roku.
- Tablica odsłonięta zostanie w sobotę 9 grudnia, czyli w przeddzień uruchomienia elektrociepłowni. Znajdzie się na niej inskrypcja „W 95. rocznicę rozpoczęcia produkcji włókien sztucznych, w hołdzie budowniczym i pracownikom chodakowskiej fabryki, wdzięczni mieszkańcy”. Już dziś na uroczystość serdecznie zapraszamy wszystkich, którym Chemitex jest bliski, wiążą z zakładem ciepłe wspomnienia – zaprasza sekretarz miasta Joanna Niewiadomska-Kocik.
Odsłonięciu tablicy towarzyszyć będzie otwarcie plenerowej wystawy „Narodziny chodakowskiego przemysłu”, przedstawiającej dokumentację fotograficzną z budowy Fabryki Przędzy i Tkanin Sztucznych „Chodaków” S.A. z lat 20. ubiegłego wieku.
- To unikatowa seria fotosów wykonanych przez budowniczych fabryki, przesyłanych potem wraz z opisami postępu robót do francuskich inwestorów finansujących to przedsięwzięcie. Zobaczymy na nich m.in. pierwsze hale produkcyjne, pierwsze bloki przy Topolowej, montaż maszyn i wiele więcej – zachęca Joanna Niewiadomska-Kocik.
Prace przy pomniku trwają. Prowadzi je ekipa remontowa Zakładu Gospodarki Komunalnej. Oprócz renowacji pomnika zajmie się też zielenią oraz przebudową ścieżek wokół pomnika.
daw
