Nowi Honorowi Obywatele Miasta?
9 maja radni miasta zdecydują o nadaniu Honorowego Obywatelstwa Miasta Sochaczewa Danieli i Czesławowi Cieślakom oraz pośmiertnie majorowi Władysławowi Starzykowi ps. ,,Korwin” i kapitanowi Wilhelmowi Kosińskiemu ps. ,,Mścisław”.
Z wnioskiem o uhonorowanie Danieli i Czesława Cieślaków wystąpił do rady miejskiej zarząd Towarzystwa Śpiewaczego Ziemi Sochaczewskiej argumentując, że są oni założycielami oraz wieloletnimi współtwórcami stowarzyszenia. Czesław Cieślak przez wiele lat pełnił funkcję dyrygenta i kierownika artystycznego chóru a Daniela Cieślak funkcję prezesa stowarzyszenia, które w tym roku obchodzi 25-lecie działalności.
Tego samego dnia do grona Honorowych Obywateli naszego grodu najprawdopodobniej dołączą major Władysław Starzyk ps. ,,Korwin” - Komendant Obwodu ZWZ Armii Krajowej ,,Skowronek” oraz kapitan Wilhelm Kosiński ps. ,,Mścisław” - Zastępca Komendanta Obwodu oraz Komendant ,,KEDYW” ZWZ Armii Krajowej ,,Skowronek”. Z wnioskiem o ich pośmiertne uhonorowanie wystąpili Jakub Wojewoda - wiceprzewodniczący rady miejskiej oraz Łukasz Nonas – Prezes Stowarzyszenia Muzealna Grupa Historyczna im. II batalionu 18 pułku piechoty.
Uroczystość przekazania kopii uchwały, laudacja na cześć Honorowych Obywateli, odbędzie się w czerwcu, w czasie Dni Sochaczewa, na uroczystej sesji rady miasta.
Na kilka dni przed głosowaniem, poznajmy bliżej ich sylwetki.
Czesław Cieślak – absolwent wydziału Wychowania Muzycznego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie, wieloletni (1964-2006) nauczyciel muzyki szkół podstawowych i średnich oraz PSM w Sochaczewie, animator życia muzycznego i amatorskiego ruchu śpiewaczego. Prowadził szkolne chóry i zespoły wokalne. W latach 1973-1989 altowiolista w Sochaczewskiej Małej Orkiestrze Symfonicznej. Przez blisko 25 lat prowadził chór parafialny w parafii św. Wawrzyńca. Współtwórca Sochaczewskiego Chóru Nauczycielskiego (1988-2000), współtwórca Towarzystwa Śpiewaczego Ziemi Sochaczewskiej i jego dyrygent w latach 2000-2012. W czasie pracy dyrygenckiej Czesława Cieślaka chóry pod jego kierunkiem wystąpiły kilkaset razy, głównie w Sochaczewie, ale też promowały miasto w regionie, w Polsce i poza jego granicami m.in. w Litwie, Ukrainie i Wielkiej Brytanii. Był inicjatorem i współorganizatorem szesnastu edycji ,,Wrześniowych Spotkań z Pieśnią Chóralną im. Bohaterów Walk nad Bzurą”. Wyrazem uznania dla zespołu i jego dyrygenta jest tytuł Sochaczewianina Roku (2007) i Medal Pro Masovia (2015) przyznany przez Marszałka Mazowsza. Za osiągnięcia w pracy artystycznej wielokrotnie nagradzany m.in. przez MEN (1974), Kuratora Oświaty (1993), Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej (2004), odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1986), Medalem KEN (1988), Brązowym Orderem Prymasowskim „Za zasługi dla Narodu i Kościoła” (2006), Złotą Odznaką z Wieńcem Laurowym PZCHiO (2015), Odznaką ,,Zasłużony dla Kultury Polskiej” MKiDN (2015).
Daniela Cieślak - ukończyła studia na kierunku matematyka na Uniwersytecie Warszawskim i studia podyplomowe w zakresie organizacji i zarządzania oświatą. Pracy w oświacie poświęciła 36 lat (1968-2004), w tym 34 lata w Sochaczewie, jako nauczycielka matematyki, dyrektor szkoły (1978-1986), doradca metodyczny (1987-1990) i wicedyrektor (1992-1998). Wyrazem uznania dla osiągnięć w pracy pedagogicznej były nagrody m.in. Ministra Oświaty i Wychowania (1975), Kuratora Oświaty i Wychowania (1982,1990), Złoty Krzyż Zasługi (1990) i Medal KEN (1994). Sprawy oświaty były także w centrum jej uwagi podczas sprawowania mandatu radnej Miejskiej Rady Narodowej (1984-1990) i Rady Miejskiej V kadencji (2006-2010). Od ponad 37 lat jest aktywnym animatorem amatorskiego ruchu śpiewaczego w Sochaczewie i czynną chórzystką. W październiku 2000 r. współtworzyła Towarzystwo Śpiewacze Ziemi Sochaczewskiej. Ponad 22 lata działała w jego zarządzie, w tym 12 lat (2011-2023) jako prezes. Daniela Cieślak była współorganizatorem i koordynatorem szesnastu edycji ,,Wrześniowych Spotkań z Pieśnią Chóralną”, które były ważnym wydarzeniem w życiu kulturalnym Sochaczewa. Jest autorką monografii chóru pt: ,,Prześpiewane piętnastolecie”. Jej społeczna działalność artystyczna i organizacyjna została nagrodzona Złotą Odznaką Honorową z Wieńcem Laurowym (2015) przyznaną przez Zarząd Główny Polskiego Związku Chórów i Orkiestr.
Major Władysław Starzyk ps. „Korwin”, „Orski” oraz kapitan Wilhelm Kosiński ps. „Mścisław”, „Ruszczyc”
Przed wojną obaj byli zawodowymi oficerami WP, w kampanii 1939 roku walczyli w różnych jednostkach. Starzyk działał początkowo w Krakowie, zaś Kosiński w Zamościu. Obaj zostali skierowani do Sochaczewa, gdzie w 1942 roku przejęli odpowiednio funkcje komendanta i zastępcy komendanta Obwodu ZWZ-AK ,,Skowronek”. Kierowali działaniami wszystkich rejonów Obwodu w okresie od 1942 do stycznia 1945 r. W tym czasie miały miejsce m.in. słynna akcja na Dehringa w 1943 r. w Młodzieszynie, wykonanie wyroku na Vorbichlerze w 1943 r. w Sochaczewie, utworzenie oddziału partyzanckiego „Socha” w 1943 i 1944 r, czy wymarsz oddziału sochaczewian na pomoc powstańczej Warszawie i udział w walkach w Puszczy Kampinoskiej w 1944 r. Wszelka działalność sochaczewskiego Obwodu wynikała z ich rozkazów. To także m.in. z ich inicjatywy powstała w Sochaczewie Tajna Szkoła Podchorążych Piechoty Ziemi Sochaczewskiej. Przez cały okres okupacji byli jej wykładowcami.
Po zakończeniu powstania warszawskiego i udziału sochaczewskiego batalionu w walkach Grupy Kampinos, 28 września 1944 roku nastąpiła demobilizacja batalionu i ponowne przejście do konspiracji. Sochaczewianie powrócili wtedy grupami do swojego miasta. Według najnowszych źródeł, po wymarszu z puszczy kapitan ,,Mścisław” nie powrócił już do Sochaczewa i udał się do Kwidzynia, gdzie nie poddał się ujawnieniu. Następnie od lipca do grudnia 1945 r. pracował w Sopocie jako kierownik sklepu spożywczego. W roku 1946 znalazł się w Katowicach i tam najprawdopodobniej w maju 1949 r., ujawnił się wobec władz bezpieczeństwa. W latach 1958-65 pracował w Turoszowie k. Zgorzelca, następnie przeniósł się do Wrocławia, gdzie zmarł w 1983 r. Odznaczony przez Rząd RP na Uchodźstwie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Major Władysław Starzyk po walkach w powstaniu warszawskim i na terenie Puszczy Kampinoskiej wrócił na czele swych żołnierzy do Sochaczewa i działał w konspiracji do rozkazu o rozwiązaniu AK w styczniu 1945 roku. 18 stycznia 1945 r., tuż po wkroczeniu Armii Czerwonej do Sochaczewa, oddziały NKWD rozpoczęły poszukiwania komendanta.
Aresztowano też blisko stuosobową grupę byłych akowców. Władysław Starzyk ukrywał się przez kilka miesięcy w jednym z domów przy cegielni w Boryszewie. Wiosną 1945 r. wyjechał do Bydgoszczy, gdzie mieszkał pod nazwiskiem Władysław Żwirski, tam też najprawdopodobniej 14 listopada 1945 r., ujawnił się wobec Komisji Weryfikacyjnej Oficerów przy Departamencie Personalnym WP. Pracował w Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim. Następnie przeniósł się do Wrocławia, gdzie od 1947 do 1951 r. prowadził sklep, zaś w latach 1951-1960 pracował jako księgowy w placówkach edukacyjnych. Załamany ciągłą inwigilacją UB, wezwaniami i wizytami w miejscu pracy, zmarł tragicznie w styczniu 1960 r. Odznaczony Krzyżem Walecznych.
Ci dzielni ludzie w latach okupacji byli nadzieją i obrońcami sochaczewskiego społeczeństwa. To bohaterowie, którzy swoje najlepsze lata życia poświęcili walce o niepodległość Polski właśnie tu, na ziemi sochaczewskiej. Los chciał, że obu komendantów Sochaczewa pochowano na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.
