Program obchodów 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego w Sochaczewie

1 sierpnia będziemy obchodzić 80. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego. Sochaczew zawsze pamięta o bohaterskim zrywie, jednak w tym roku obchody będą miały szczególny charakter. Oprócz tradycyjnego spotkania na placu Kościuszki o godzinie W przewidziano liczne turnieje sportowe, koncerty, wykłady i spotkania. 

80 lat temu, 1 sierpnia o 17.00 w Warszawie wybuchło powstanie. Bohaterska walka z Niemcami kosztowała życie kilkunastu tysięcy powstańców z Armii Krajowej oraz 180 tysięcy cywilów. Miasto zostało niemal doszczętnie zniszczone przez hitlerowców, setki tysięcy mieszkańców uciekły z płonącej stolicy. Mimo klęski militarnej zryw ten miał ogromne znaczenie polityczne – jak pisał Jan Nowak-Jeziorański „walka nie była daremna (…) państwo polskie, chociaż zniewolone i wasalne, zachowało swoją odrębność, przetrwało Stalina, który w swych zamysłach prawdopodobnie chciał z niego z czasem uczynić część ZSRR”.

Hołd dla bohaterów

Pamięć o bohaterach powstania warszawskiego jest w Sochaczewie od lat kultywowana w sposób szczególny. Co roku odbywają się uroczystości o godzinie W, w których bierze udział wielu mieszkańców. Na plac Kościuszki warto tym razem przyjść wcześniej. Już od 15.00 rozbrzmiewać będzie powstańcza muzyka oraz odtwarzane będą wspomnienia powstańców. O 16.30 władze miasta i powiatu złożą kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary II wojny światowej umieszczoną na frontonie kościoła pw. Matki Bożej Różańcowej. O godzinie W przy dźwięku syren wspólnie oddamy hołd bohaterom. Później odbędzie się rekonstrukcja wymarszu sochaczewskich akowców z oddziału Skowronek na pomoc walczącej Warszawie przygotowana przez stowarzyszenie Muzealna Grupa Historyczna im. II batalionu 18 pułku piechoty. Następnie na maszt zostanie podniesiona flaga państwowa oraz odegrany hymn. Szczególnym momentem uroczystości będzie przekazanie oryginalnej opaski powstańczej przez rodzinę Lucyny Winnickiej-Nagłowskiej ps. Grom. Cenna pamiątka trafi do rąk burmistrza Daniela Janiaka. 

Nie zabraknie okolicznościowych przemówień oraz apelu pamięci przygotowanego przez 3 Warszawską Brygadę Rakietową Obrony Powietrznej. Żołnierze oddadzą też salwę honorową, a całość zakończy się defiladą pododdziałów. 

Ale to nie wszystko, co będzie działo się w Sochaczewie w związku z rocznicą wybuchu powstania. Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą zaprasza na dwa wykłady okolicznościowe: o 15.00 „Społeczeństwo sochaczewskie wobec powstania warszawskiego”, a o 16.00 „Broń powstańców warszawskich”. 

Od 15.00 w parku Chopina będzie można spotkać członków Sochaczewskiej Grupy Odkrywców Historii, którzy zaprezentują znaleziska z okresu okupacji niemieckiej – prezentacja potrwa do godziny 18. Tuż obok swoje stoisko zaprezentuje Stowarzyszenie Sportowo-Historyczne. Będzie to powstańcza barykada prezentująca najważniejsze wydarzenia z okresu 63 dni walk, a obok niej stanowiska: samodzielne szycie opasek, wystawa sprzętu i wyposażenia z czasów powstania (hełmy, czapki, broń), wystawa granatników. Diorama będzie czynna od 14.00 do 18.00. 

Nowa izba pamięci

Ważnym momentem będzie otwarcie izby pamięci w odrestaurowanym schronie przy ul. Partyzantów. Dzięki współpracy PGE Dystrybucja i finansowemu wsparciu PGE Fundacja Projekt Sochaczewskie Fortyfikacje, działający w ramach Fundacji Ochrony Zabytków Mazowsza, odrestaurował kolejny schron i tworzy w nim ekspozycję poświęconą trudnej historii Sochaczewa i jego mieszkańców, którzy w końcowym okresie II wojny światowej zmuszeni byli do budowy linii umocnień wokół miasta na rzecz niemieckiego okupanta. Na uroczystość otwarcia FOZM zaprasza o godz. 15.30. 

Koncerty i wystawy

Do obchodów włączają się także sochaczewskie instytucje. 1 sierpnia o 10.00 w Dziennym Domu Pomocy Społecznej zaprezentowany zostanie program słowno-muzyczny „I znów będzie żyć Warszawa”, natomiast Miejska Biblioteka Publiczna organizuje wyjazd na warszawskie obchody rocznicy wybuchu powstania. W bibliotece od 1 do 31 sierpnia będzie też można oglądać wystawę „Powstanie Warszawskie - 63 dni wolności”.

Specjalny wieczór szykuje Sochaczewskie Centrum Kultury. 2 sierpnia o 20.00 w amfiteatrze wystąpi zespół mundurowy Patria z koncertem pieśni powstańczych. Grupa zaprezentuje 13 utworów, wśród nich „Sanitariuszkę Małgorzatkę”, „Szturmówkę” czy „Pałacyk Michla”. Arkadiusz Mamcarz, szef zespołu, zachęca do wspólnego śpiewania, co ułatwią przygotowane specjalnie na tę okazję śpiewniki. Nie zabraknie też opowieści o piosenkach, ich autorach i ich losach oraz o samym powstaniu. Serdecznie zapraszamy do udziału w tym wydarzeniu. 

9 sierpnia Miejska Biblioteka Publiczna i Sochaczewskie Wieczory Literackie „Atut” zapraszają na premierę tomiku poetyckiego Grażyny Grobelskiej „Miłość i krew razy dwa” z wierszami związanymi z powstaniem warszawskim. Początek o 18.00. 

Powstańcze warsztaty

Stowarzyszenie Muzealna Grupa Historyczna im. II batalionu 18 pułku piechoty zaprasza młodzież w wieku 12-17 lat do udziału w warsztatach ,,Młodzi żołnierze Armii Krajowej majora Korwina”. Warsztaty w formie obozu wędrownego poświęconego 80. rocznicy powstania warszawskiego odbędą się w dniach 1-5 sierpnia. Uczestnicy m.in. odwiedzą Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy, Muzeum Powstania Warszawskiego i spotkają się z ostatnimi żyjącymi żołnierzami AK. Poza tym zaplanowano spływ kajakowy, wędrówkę po Puszczy Kampinoskiej, ogniska z historycznymi gawędami oraz noclegi pod namiotami. Osoby zainteresowane udziałem proszone są o kontakt pod adresem rajdowahistoria@gmail.com do dnia 19 lipca. 

Stowarzyszenie zaprasza też do udziału w „Rajdzie na raty” prowadzącego ,,Szlakiem Kompanii AK kapitana Mścisława”.  

Sportowy hołd dla powstańców

Także sochaczewskie stowarzyszenia sportowe organizują wydarzenia mające upamiętnić bohaterski zryw sprzed 80 lat. W dniach 1-4 sierpnia zorganizowany zostanie Turniej Pamięci Bohaterów Powstania Warszawskiego. Odbędzie się w dwóch odsłonach: 1 i 2 sierpnia Turniej Piterbasketu, a od 2 do 4 sierpnia Turniej Koszykówki Open 5x5. Organizatorem jest UKS MOSiR Basket Sochaczew we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji

Specjalnymi gośćmi będą bohaterowie powstania, Sławomir Zawadzki ps. „Lech” i Wiktor Brunon Walasiak „Lopek”, „Generał”. O dokładnej godzinie spotkania organizatorzy poinformują w przeddzień, warto obserwować facebookowy profil wydarzenia. 

10 sierpnia odbędzie się kolejne koszykarskie spotkanie organizowane przez Rysie Sochaczew. Będzie to Turniej o Puchar Małego Powstańca, rozgrywany w formule open 3x3. Wydarzenie zaplanowano na 10 sierpnia, a odbędzie się w hali sportowej Szkoły Podstawowej nr 2. 

Informacje o zasadach udziału w turniejach i dokładnym terminarzu zainteresowani znajdą na stronach organizatorów. 

- Rocznica wybuchu powstania warszawskiego to ważna data w kalendarzu każdego, komu bliskie są wartości patriotyczne i polska historia – mówi burmistrz Daniel Janiak. - Dlatego mam nadzieję, że mieszkańcy Sochaczewa licznie zgromadzą się na placu Kościuszki o godzinie W oraz wezmą udział w pozostałych wydarzeniach związanych z tą szczególną datą. Bardzo ważna jest też pamięć o sochaczewskich uczestnikach powstania i żołnierzach Armii Krajowej z naszego terenu, a przekazanie oryginalnej powstańczej opaski jest niezwykle wzruszającym i ważnym momentem. Chciałbym, aby przeżyło go wspólnie jak najwięcej sochaczewian. Cieszę się, że w kultywowanie pamięci o bohaterskim wolnościowym zrywie włączają się liczne instytucje i organizacje z terenu miasta, to kolejny dowód na to, że pamięć o powstaniu i powstańcach wciąż jest żywa. Raz jeszcze zapraszam do wspólnego zatrzymania się na chwilę i podziękowania tym, których dziedzictwo jest żywe do dziś i wpływa na nasze życie.