Twórczość Nowosielskiego w galerii MBP
7 stycznia przypadła 100. rocznica urodzin Jerzego Nowosielskiego – wybitnego malarza, rysownika, scenografa, pedagoga, filozofa, teoretyka sztuki i myśliciela religijnego, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ikon. Sejm RP, „przekonany o ogromnym znaczeniu dorobku malarza, oddając mu hołd”, ustanowił 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego.

Miejska Biblioteka Publiczna, dzięki współpracy z Biblioteką Publiczną Miasta Stołecznego Warszawy w Dzielnicy Wesoła (realizatorem projektu), pozyskała i prezentuje wystawę przedstawiającą dorobek artysty w dziedzinie architektury, polichromii, malarstwa i ikonopisarstwa.
Tekst do wystawy przygotowała Krystyna Czerni, większość fotografii pozyskano od Katarzyny Kural – Sadowskiej, plansze graficznie opracowała Iwona Bal. Na dwunastu planszach przedstawiono sylwetkę malarza i jego bogaty dorobek artystyczny, który można podziwiać w kilku miastach Mazowsza.
Nowosielski potrafił wykorzystać dziedzictwo Bizancjum w malarstwie świeckim: pejzażu, akcie, abstrakcji, jednak szczególnie istotną częścią jego dzieła jest religijne malarstwo ścienne, należące do najwybitniejszych współczesnych realizacji sakralnych. Jego malarstwo ścienne cechuje monumentalny rozmach i dbałość o spójność i harmonię całości.
Jego dziełem są m. in. polichromie w dolnej kaplicy w prawosławnej cerkwi na warszawskiej Woli, polichromie i wystrój kościołów na Jelonkach i w Wesołej, ikony i projekty dla cerkwi greckokatolickiej oo. bazylianów w Warszawie, mierzący 532 cm krzyż ołtarzowy w kościele oo. dominikanów na warszawskim Służewie. Artysta stworzył wystrój wielu świątyń różnych wyznań projektując zarówno polichromie jak i ikonostasy, drogi krzyżowe, witraże, a nawet sprzęty i szaty liturgiczne.
W twórczości Nowosielskiego pojawił się również wątek związany z Sochaczewem. Pod koniec lat 50. malarz współpracował z legendarnym architektem Jerzym Sołtanem. Jedną z propozycji zespołu Sołtana był konkursowy projekt na kościół pw. św. Wawrzyńca w Sochaczewie. Odważna kolorystyka projektów, oparta na zderzeniach szarości i różu, ceglanej czerwieni i błękitu indygo zdawała się nawiązywać do barwnych elewacji podlaskich cerkwi. Mimo zwycięstwa w konkursie projekt nie został skierowany do realizacji. Surowa, kubistyczna bryła kościoła ogromnie odbiegająca od wizji tradycyjnego kościoła nie przypadła do gustu decydentom. Natomiast Nowosielski był artystą bezkompromisowym: „w swoich realizacjach sakralnych nigdy nie liczyłem się z oczekiwaniami wiernych, uważałem że mam obowiązek uczciwości. W przypadku realizacji obiektów sakralnych mam bezwzględny obowiązek mówienia prawdy artystycznej”.
Ostatecznie kościół zbudowano według projektu architekta Mieczysława Gliszczyńskiego. Nasza świątynia jest obszernym budynkiem sakralnym o konstrukcji halowej i nowoczesnym wystroju. Budowę udało się zrealizować dzięki staraniom proboszcza Zygmunta Dejcińskiego oraz zdecydowanej postawie parafian, którym udało się przełamać opór miejscowych i centralnych władz.
Wystawę można oglądać do końca września w galerii Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sochaczewie ul. 1 Maja 21. Serdecznie zapraszamy.